موزه ملی نظامی باکو
موزه ادبیات نظامی گنجوی آذربایجان ، در شهر باکو ، در کشور جمهوری آذربایجان واقع شده است. این بنای عظیم و با شکوه در یکی از معروفترین خیابانهای این شهر یعنی ایستقلالیت قرار گرفته است. نظامی گنجوی ، شاعر و داستانسرای ایرانیتبار قرن ششم هجری است که بهعنوان پیشوای داستانسرایی در ادب فارسی شناخته شدهاست. موزه ادبیات نظامی گنجوی آذربایجان شامل آثاری از این شاعر و دیگر شاعران مشابه می باشد که از نظر فرهنگی و قدمت بسیار نفیس و کهن می باشند . این موزه در ابتدا در سال ۱۹۴۷ به نیت بنای یادبودی برای نظامی گنجوی ساخته شد. نماد مقبره وی تشکیل شده است از سنگ مرمر ظریفی که حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد و در پشت آن، یک فضای باز با نمایش صحنه هایی از کتاب نظامی و مجسمه فلزی وی وجود دارد. بناهای یاد بود نظامی در شهرهای بسیاری از آذربایجان و همچنین در تبریز (ایران)، مسکو( سنت پترزبورگ)، کیف (اوکراین)، تاشکند(ازبکستان)، و بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارد
موزه ملی فرش
موزه فرش آذربایجان اولین موزه فرش جهان در باکو است که واقع در مرکز شهر باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، محل نمایش بزرگترین مجموعه فرشها و قالیچههای آذربایجانی با طرحها، رنگها و جنسهای گوناگون است. در سال ۱۹۶۷ این موزه در محل مسجد جامع باکو، واقع در ایچری، تاسیس شد. این مسجد کهن در قرن ۱۵ ساخته و سپس در قرن ۱۹ بازسازی شد. پس از سقوط اتحادیه جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۲، موزه فرش به ساختمان موزه لنین انتقال داده شد. این موزه به نام لطیف کریموف، طراح معروف فرش، نامگذاری شد. به طور کلی مجموعه این موزه شامل ۱۰۰۰۰ نمونه اثر فلزی و سرامیکی متعلق به قرن ۱۴، جواهراتی از عصر برنز، فرشها و قالیهایی از قرن ۱۷ تا ۲۰، لباسهای ملی و طرحهای گلدوزی سنتی و آثار هنری مدرن؛ میباشد
شهر قدیم باکو
شهر قدیم باکو و یا ایچری شهر ، بافت قدیم شهر باکو ، که از آن با نام ارگ باکو نیزار آن یاد میشود که به تدریج ما بین قرون ۱۱ تا ۱۹ میلادی ساخته شدهاست. این شهر محصور از دوران پارینهسنگی تاکنون محل سکونت انسان بودهاست و فرهنگ و تمدنهای مختلفی چون ساسانی، زرتشتی، شیروانی، ایرانی، عربی، عثمانی و روسی را در خود جای دادهاست. این قسمت شهر در شمال غربی خلیج باکو واقع شده و جزو دیدنیترین مکانهای باکو بشمار میرود که در سال ۲۰۰۰ میلادی در شمار میراث جهانی یونسکو قرار گرفت
ایچری شهر دارای ۲۳ محله ، ۲ کاروان سرا، ۳ چشمه آب، میدان بازار و… می باشد که جذابترین مکان آن قلعه دختر است. بافت قدیم باکو،جزو زیباترین جاهای باکو است.گردش در کوچه هایش شما را به ابتدای قرن بیستم می برد. این بافت قدیمی شهر، بالغ بر ۸۰۰ سال قدمت دارد. در سال ۱۹۹۱که باکو به عنوان پایتخت کشور تازه استقلال یافته آذربایجان انتخاب می شود ، در طی همین سالها برخی از آوارگان قاراباغ در این قسمت از شهر اسکان می یابند و بافت جمعیتی ایچری شهر دچار تغییراتی می شود. و به تدریج در نتیجه این تغییرات، ساختار شهری دچار تهدیداتی شد. اما تا کنون ، ایچری شهر یکپارچگی و انسجام خود را حفظ کرده است
کوه سوزان
یانار داغ ، کوهستانی است که به مدت یکصدسال در آتش بوده است. خروجی گاز طبیعی، این اطمینان را می دهد که شعله های خروجی از کنار این تپه، هنگام باران نیز، پابرجا باقی می مانند
قلعه دختر
قلعه دختر در شهر قدیمی باکو یا ایچری شهر کشور آذربایجان قرار دارد. این بنا در قرن ۱۲ میلادی در جنوب شرقی و در قسمتی از حصار شهر قدیمی باکو ساخته شده و یکی از آثار ثبت شده جهانی آذربایجان توسط یونسکو است. البته بنا به برخی نوشته ها ساخت این بنا در قرنهای ۱۱ و ۱۲ پیش از میلاد بوده و در قرن ۱۲ بازسازی شده است
در حال حاضر از این بنا بهعنوان موزه استفاده میشود و در آن سیر تکاملی شهر باکو را میتوان شاهد بود. از بام این بنای زیبا میتوان تمام کوچهها و منارههای شهر قدیم را دید و همچنین بر بولوار شهر باکو و قسمتی از ساحل زیبای باکو اشراف دارد
بحثهای متفاوتی نسبت به انتخاب نام این بنا وجود دارد و روایات مختلفی را برای قلعه دختر تعریف میکنند. بعضیها معتقد هستند که افسانه قلعه دختر مربوط است به دختر شاه باکو که از بام این بنا به پایین پرتاب شده است. قلعه دختر ۲۹٫۵ متر ارتفاع و ۱۶٫۵ متر طول دارد و ظرفیت ۲۰۰ نفر را دارد. طول این بنا رو به سوی شرق و به سمت طلوع خورشید متمایل و ورودی آن در جنوب شرقی بنا قرار دارد. ضخامت دیوارهای آن در طبقه اول حدود ۵ متر و در بالاترین طبقه به ۳٫۲ متر و از سنگ ساخته شده است
قوبوستان
پارک ملی قوبوستان یا پارک فرهنگی هنری سنگی قوبوستان که منطقه ای وسیع در جنوب شرقی کوه های قفقاز و تقریبا ۶۴ کیلومتری جنوب غربی باکو هست، مابین دو رود «پیرساقات» و «سوماقیت» قرار گرفته. این پارک دارای کوه ها و تپه های متعدد، به همراه دره های عمیق و تنگه که در سال ۱۹۶۶ به دلیل کشف غارهای باستانی مسکونی، اشیاء تاریخی، گاز-سنگها و گِل فشان ها* و همینطور سنگ نگاره های منحصر بفردی که عمری بین ۵ هزار تا ۴۰ هزار سال دارند، تحت حفاظت در اومده و در سال ۲۰۰۷ به فهرست میراث جهانی یونسکو راه یافت
بیشترین اهمیت این منطقه به قدمت خیلی طولانی اون برای سکونت بشر بر می گرده، بطوریکه ۶ هزار سنگ نگاره اون از اهمیت تاریخی و فرهنگی فراوانی برخوردارن. پیش بینی می شه قدمت سکونت بشر در این منطقه به عصر یخبندان می رسه
اغلب سنگ نگاره ها شامل انسان های شکارچی، نقش اسباب و وسایل شکار، رقص و مبارزه ها و قایق های نظامی، شترها و کاروان ها و … هست
کاخ شیروان شاهی
بزرگترین اثر تاریخی معماری شیروان- آبشرون آذربایجان، واقع در درون شهر باکو است. این مجموعه شامل ساختمان اصلی قصر، چنبره دفن، مسجد شاه با یک مناره، مقبره سید یحیی باکویی ،پورتالی درضلع شرقی ، دروازه مراد، مخزن آب و بقایای حمام خانه می باشد. ساختمان اصلی مجتمع در سال ۱۴۱۱ توسط شیروان شاه شیخ ابراهیم اول شروع به ساخت شد. این ساختمان دو طبقه دارای ۵۰ ابعاد مختلف است و با سه راه پله باریک و پیچ در پیچ به هم متصل می شوند. پس از فتح باکو توسط صفوی در سال ۱۵۰۱، در طی چند قرن این “قصر” متروکه باقی ماند و بخش های زیادی از آن تخریب گردید . مجتمع کاخ شیروان شاه، در سال ۱۹۶۴ به عنوان موزه مرکزی معرفی گردید و از آن زمان تا کنون، مرمت و بازسازی آن در حال انجام است. آثار معماری اسلامی در سراسر این کاخ مشهود است و بیانگر دقت و ظرافت بکار رفته شده در آن می باشد
آتشکده سورخانی
این آتشکده در روستای سوراخانی در ۱۵ کیلومتری باکو قرار دارد و در قرن چهارم پیش از میلاد ساخته شده است. با ورود اعراب به باکو در گذشته این آتشکده تخریب شد . پس از قرنها دوباره زرتشتیان بازرگان هندی در این محل آتشکده را دایر کردند و ساختمان فعلی آتشکده در سال ۱۷۱۳ ساخته شده است. این معبد یک سالن مقدس مرکزی و ۲۶ اتاق به عنوان مهمانخانه دارد. آتش درون محراب، یک گودال و چهار ستون آتشکده فروزان است و سوخت آن گاز طبیعی است که لوله های گاز آن قابل رویت است. در گذشته نیز از همین تکنیک برای روشن نگه داشتن آتشکده استفاده میکردند